شهرستان طبس دارای بکرترین کویر ایران است. به شما این اطمینان را میدهیم که سفر به این منطقه یکی از خاطرهانگیزترین و مهیجترین سفرهای شما باشد. به راستی طبس بهشتی است در قلب کویر مرکزی ایران با مردمانی خونگرم، مهماننواز و فرهیخته که با آغوشی باز پذیرای گردشگران میباشند.
عروس کویر ایران
وجود درختان سبز و برافراشته نخل و نارنج، عطر گلهای بهاری و بهار نارنج در کنار نهرهای روان آب و هوای بهاری طبس، کویرهای زیبا و آسمان شب پرستاره، آثار تاریخی و سازههای آبی باعث شده هر ساله بیش از سه میلیون گردشگر، این شهر را به عنوان مقصد سفرهای نوروزی و پاییزی خود انتخاب کنند.
تاریخچه و علت نامگذاری طبس
شهرستان طبس دارای قدمتی سه هزار ساله در تاریخ خراسان است. به لحاظ فرهنگی و گویش شباهت زیادی با استان خراسان رضوی وجود دارد. گرچه قدمت این شهر که گفته میشود پهناورترین شهر ایرانی است به زمان هخامنشیان بازمیگردد. اما عدهای از مورخان هم تاریخ این شهر را به زمان ساسانیان نسبت میدهند. اولین قوم ساکن در طبس دامدار بوده و در غارهای مجاور چشمهسارها ساکن بودن که هنوز آثاری از آنان باقی مانده است.
خراسان جنوبی
طبس از ترکیب دو واژه تب و بس به معنی تب بس ایجاد شده و به مرور زمان، طبس نام گرفته است. همچنین، عدهای نیز نام آن را به زبان سلوکیان مرتبط دانستهاند.
آبوهوا و بهترین فصل سفر به طبس
در نظر داشته باشید با نزدیک شدن به فصل تابستان گرمای شدید بر منطقه حاکم میشود. کوههای مرتفع هم نتوانستهاند در برابر آفتاب داغ کویر مقاومت کنند. بهترین زمان برای سفر به این منطقه پاییز، زمستان و اوایل بهار است.
عروس کویر ایران
دقت کنید در این زمان حیوانات کویری کمتر و در نتیجه گزش آنها هم کمتر خواهد بود. در این زمان میتوانید به راحتی با خیالی آسوده در دل کویر اتراق نمایید.
موقعیت جغرافیایی و مسیر دسترسی
شهرستان طبس بزرگترین شهرستان کشور است. این شهر قبلا جزو استان یزد بود اما بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، امروز شهرستانی بزرگ در غرب استان خراسان جنوبی است.
مسیر دسترسی به طبس
برای رفتن به طبس بهترین گزینه قطار است. چای بنوشید و از پنجره قطار بیرون را تماشا و برای خود رویاپردازی کنید. اما اگر میخواهید در مسیر راه توقفی هم در شهرها داشته باشید، میتوانید از خودرو شخصی استفاده کنید. اما راه سوم مختص کسانی است که زمان محدودتری دارند و میخواهند بیشتر وقت خود را در مقصد بگذرانند. یکشنبه و سهشنبه هر هفته بین تهران و طبس، پرواز وجود دارد.
مراسمهای سنتی طبس
اگر تحمل گرما را دارید، در ماه تیر و مرداد میتوانید از مراسم خرماپزان بازدید کنید. این زمان فصل چیدن خرماهایی است که تبدیل به شیره خوشمزه خرما میشوند. در جایجای روستا خانمهای خانه دیگها را به راه میکنند و مشغول جوشاندن شیره خرما میشوند. میتوانید با آنها همراه شوید و چیدن خرما و درست کردن شیره خرما را تجربه کنید و با فرهنگ و زندگی مردم بومی بیشتر آشنا شوید.
مراسم طبل نوازی
از دیگر مراسم سنتی، مراسم طبل نوازی طبس است. مردم این شهر کویری طبق سنتی دیرینه سحرگاه برای گرفتن روزه و با صدای طبل، طبلنوازان طبسی که سالهای زیادی به این کار مشغولند از خواب بیدار و به درگاه الهی به راز و نیاز میپردازند.
مراسم نخل گردانی حضرت ابا عبدالله الحسین در روز عاشورا هم یکی از باشکوهترین مراسم مردم طبس است. همایشی چند هزار نفری، مراسمی که در اکثر شهرها و روستاهای طبس برگزار میگردد.
بهترین سوغاتیهای طبس
از محصولات و سوغاتیهای این شهر میتوان به شیرینیهای مانند، روورکرده، قطاب، باقلوا، نان چایی، نان نخود و مرباهای بهار نارنج، پوست پرتغال، بالنگ، پوست پسته، نارنجوک و عصارۀ علف هیزه، عصارۀ آویش، عصارۀ کلپوره، عرقیات گیاهان کوهی و محلی و سبزیجات معطر اشاره کرد.
شیرینی محلی قطاب
از صنایع دستی ارزشمند طبس هم میتوان به سینیهای مسی با طرح نخل و پلیکان و طرحهای ظریف و مینیاتوری اشاره کرد. این ظروف را میتوانید از بازار مسگرها تهیه کنید. همچنین گلیم و فرش در طرحهای لچک، ترنج، جوشقان، محرابی، دسته گلی، گنبدی، کف ساده، قاب قابی، درختی، افشان و خشتی بافته میشود. بافتههای حصیری از برگهای نخل، که از دیگر صنایع دستی و سوغات این شهر زیبا محسوب میشود.
سینی مسی با طرح نخل و پلیکان
سایر سوغات شهرستان عبارتند از خرما ، مرکبات، صیفی جات، پسته، گل نرگس و شیره با ارزش آنغوزه که از محصولات طبس میباشد. پسته، بهار نارنج، زیره سیاه، عسل طبیعی، خاکشیر هم از سوغاتیهای خاص طبس هستن که میتوانید از شهر تهیه کنید.
غذاهای محلی طبس
برخلاف دیگر شهرهای ایران که با شنیدن اسم آنها، غذاهای خاص اون شهر در ذهن تداعی میشود، از غذاهای محلی طبس اطلاعات زیادی در دست نیست. طبس دارای غذاهای محلی متنوعی است. از جمله میتوان به گرماست، تگی، محرابادمجان، خورشت زردک، رشته پلو اشاره کرد.
غذاهای محلی عروس کویر
همچنین آش جوشپره، آش لخشک، آش قلیه، آش انار، آش اماج و آش بورش از آشهای محلی این شهر است. آبگوشت بلغور، آبگوشت گندم، آبگوشت بزباش و آبگوشت کشک هم جزو غذاهای پرطرفدار این منطقه هستند.
اقامتگاههای بومگردی
برای اقامت در این شهر زیبا ابتدا باید بدانید که شبهای کویر بسیار سرد است. بنابراین اقامت در پارکها و اماکن عمومی آسان نخواهد بود. اقامتگاههای بومگردی در طبس رونق زیادی دارند. به دلیل جذابیتهای این نوع اقامتگاهها میتوانند تجربه خوبی برای اقامت در این شهر باشند.
اقامتگاههای بومگردی عمو نوروز
اقامت در فضایی با معماری سنتی، لذت چشیدن غذاهای محلی و بومی منطقه، آشنایی با فرهنگ و سبک زندگی بومیان، تنها جزیی از مزایای این اقامتگاه ها به شمار میآیند. به چند مورد از این اقامتگاهها در مقاله کویر حلوان اشاره شده است.